Bir mucizeye tanıklık etmek, en kısa tarif bu olsa gerek. Nasıl mı? Şuurunuz büsbütün yerinde, omuzlarınızdan aşağıya örtüler altındasınız, önünüzde bir perde, vücudunuzun alt yarısı uyuşmuş, ameliyat sırasında acı yahut ağrı dışında her şeyin farkındasınız. Ameliyathanedeki herkes yanınızda ve size takviye oluyor, size her ayrıntı hakkında bilgi veriliyor, hatta şartlar uygunsa baba da doğuma alınabiliyor. Bu vaziyette bebeğinizin doğumunu hissetmek ve bir taraftan ameliyatınız devam ederken onun kokusunu anında duymak işin mucize boyutu. Daha sonra hekiminiz ameliyatı sürdürürken bir yandan sohbet edebiliyorsunuz.
Epidural anestezi hakikaten de hakikat olarak uygulandığında sezaryen ile doğumda da hayli uygun bir formüldür. Uygulanış hali açısından olağan doğumdakinden hiçbir farkı yoktur. Fark sırf verilen ilacın dozundadır. Ameliyat ağrısının duyulmaması için olağan ağrısız doğumda kullanılandan daha fazla ilaç vermek gerekir. Verilen ilaç da büsbütün tıpkı yani yalnızca lokal anesteziktir. Epidural anestezi uygulandıktan sonra sonların ilaç tarafından bloke edilip uygunca uyuşması için bir müddet beklemek gerekir. Bu müddet 15 dakika kadardır. Bu müddet sonunda ameliyat çabucak başlamaz, evvel size küçük bir ihtar verilip ağrı duyup duymadığınız sorulur, anestezinin büsbütün yerleştiğinden emin olduktan sonra ameliyata başlanır. Ameliyatın başlaması ile bebeğin rahim dışına alınması ortasında geçen mühlet 5 dakika civarındadır. Bu mühlet operasyonun en heyecanlı kısmıdır, bebeğin doğumu ile birlikte heyecan mutluluğa dönüşür, ameliyat salonunda bulunan Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzman Tabibi birinci denetimlerini yaptıktan sonra anne bebeğini birinci sefer öpüp, koklama imkanını bulur. Bundan sonra yaklaşık yarım saatlik bir bekleme süreci yani ameliyatın tamamlanma süreci vardır. Ameliyat tamamlanıp, son cilt dikişleri konduktan sonra son denetimler yapılıp anne bebeğine şuuru büsbütün yerinde olarak kavuşacaktır. Ameliyat sonrası olağanda ağrılı geçen birinci 48 saatlik müddet içerisinde epidural uygulama sırasında yerleştirilmiş olan kateterden (ince bir tüp) bir ağrı pompası yardımı ile epidural yolla daima düşük dozda ilaç verilerek bu periyodun büsbütün ağrısız geçmesi sağlanır. Şayet ilaç dozu az gelip de ağrı tekrar başlarsa anne aygıtın butonuna basarak evvelden belirlenmiş olan ek dozu kendisine uygulayabilir. Buna hasta denetimli analjezi diyoruz. Özetle epidural anestezi ile sezaryen sonrası anne uyumuyor, bebeğinin doğduğunu görebiliyor, doğar-doğmaz bebek anne yanına verilebiliyor, hatta şartlar uygunsa baba da doğuma alınabiliyor. Bu çeşit durum ve hisler da müsait olduğu için daha tercih edilebilir bir formül olarak sunulabiliyor. Böylelikle aileye yeni bir bireyin katılmasıyla, yeni bir devir keyifle başlamış oluyor.
“Epiduralli sezaryen” ile bebeğine kavuşan gazeteci-yazar Elif Şafak hislerini şu formda söz etmektedir.
“…düpedüz şahitlik ediyorsunuz bir mucizeye. İnsan denilen mucizenin dehre gelişine. Nasıl mı? Üzerinizde bir perde, vücudunuzun yarısı uyuşmuş, kalan yarısı ise alarm halinde. Şuurunuz yerinde, ameliyat esnasında yapılan her şeyi duyumsuyorsunuz, ağrı yahut acı hariç. Gözlerinizi çevirdiğiniz noktada lambalar ve tabiplerin yüzleri. İşte o denli bir anda gördüğünüz insanların güler yüzlü olması, size uzun uzun, ince ince ihtimamla her şeyi anlatmaları, bilgi vermeleri o kadar değerli ki. Bu vaziyette bebeğin doğumuna şahitlik ediyor, ameliyatın hem objesi hem de birebir vakitte bir aktörü oluveriyorsunuz. Doktor ameliyatı sürdürürken bir yandan sohbet ediyoruz. Tuhaf bir his bu. Kesilip biçilirken ideolojiden, edebiyattan, sanattan, tarihten konuşmak. ..eşsiz bir deneyimmiş bir bayanın doğum anına tanıklık edebilmesi. Sessiz bir kamera kesilip her şeyi dakika dakika izleyebilmesi. Derken, adeta zaten, bir öteki boyuttan gelircesine bir ağlama sesi. Perdenin öteki yanından uzatıveriyorlar bebeği. Ve size düşen tek bir şey var o denli bir anda, yapabileceğiniz tek bir şey: Katıla katıla, şükrede şükrede ağlamak.”
Epidural anestezi-analjezi kimlere uygulanabilir:
Genelde genç ve sağlıklı anne adayları içi epidural uygulamalar için kısıtlayıcı bir neden yoktur, yani çabucak her anneye epidural anestezi-analjezi uygulanabilir. Fakat az de olsa uygulamayı zorlaştıran yahut olanaksız kılan kimi nedenler bulunabilir. Bel omurlarında uygulamayı engelleyecek problemler, uygulama yapılacak bölgede enfeksiyon varlığı, kanama pıhtılaşma bozuklukları bunlara örnektir. Yapılan denetimlerde uygulama için rastgele bir mahzur olmadığına karar verildikten sonra son karar anne adayına aittir. Anne epidural konusunda bilgili, şuurlu, istekli ve ruhsal olarak hazır durumda olmalıdır. Anestezi uzman hekimi annenin her türlü sorusunu cevaplayarak onu en güzel formda aydınlatmalıdır. Fakat ısrarcı ikna gayretleri olumlu sonuç vermez, anne hiçbir formda epidural uygulamayı kabul etmeyebilir. Bu durumda genel anestezi daha âlâ bir seçenek olacaktır. Bazen anne epidural ile başlayan operasyonun bir etabında ağrı duymasa da rahatsız olabilir, etrafında olanları görmek istemeyebilir, nadiren de anestezi tam tutmayabilir, bu durumda zati daha öncesinde genel anestezi şartları hazır olduğundan ameliyatın genel anestezi tamamlanması mümkündür. Lakin bu az görülen bir durumdur.
Olası komplikasyonlar
Bel omurları, omurilik bölgesi denilince doğal olarak akla `Sinirler harap olur mu, felç olur muyum?` üzere sorular gelebilir. Uygun şartlarda, konusunda uzman olan doktorlar tarafından uygulandığında bu tasalara yer yoktur.
Yapılacak bölgesel uyuşturma uygulamaları esnasında ve sonrasında ortaya çıkabilecek düzeltilmesi mümkün olan sıkıntılar şunlardır:
- Tansiyon ve nabız düşmesi: Gebelik nedeni ile bebeğin ana toplar damara baskısının da katkısıyla en sık görülen yan tesir ani tansiyon düşmesidir. Baş dönmesi, göz kararması, kendini kötü hissetme üzere belirtilerle fark edilir. Evvelden damar yolundan kâfi sıvı (-serum) verilmesi yahut birtakım damar daraltıcı ilaçlarla basitçe önlenebilir. Ameliyat sırasında yahut sonrasında nabız ve tansiyonda düşme olabilir. Her an yanınızda olan anestezi uzmanı hekiminiz gerektiğinde müdahale edecektir. Bu nedenle çok gerilim dışında pek görülmez.
- Baş ağrısı: Spinal anestezi uygulamaları sonrası ortaya çıkabilir. Epidural anestezinin yan tesiri değildir, ekseriyetle süreç sırasında hareket edildiğinde yahut çok tecrübeli olmayan ellerde uygulandığında dura zarının kaza ile delinmesi sonucu nadiren görülebilir. Dura zarının delinmesine bağlı dura dışına sıvı kaçmasıyla oluştuğu düşünülür. Hareket edince, ayağa kalkınca çoğalan bazen hayli şiddetli olabilen karakteri vardır. Bulantı da eşlik edebilir. Çok sıvı ve kafein içeren içecekler alınarak, batın içi basıncı artırıcı uygulamalarla, olabildiğince yatak istirahatı ile ve gerekirse çeşitli ilaçlarla yok edilir.
- Bel Ağrısı: Kimi doğumlardan sonra epidural yapılsa da yapılmasa da bel ağrısı görülür. Hamileliğe bağlı bedenin tartı merkezinin vakitle öne kaymasıyla bel kaslarının bunu karşılamasının, doğum sonrası ansızın değişmesine bağlayanlar vardır.
- Bulantı ve kusma: Ameliyat sırasında yahut sonrasında nadiren ortaya çıkabilir. Gerekli müdahale anestezi uzmanı hekiminiz tarafından yapılacaktır.
- Enfeksiyon: Her enjeksiyonda olduğu üzere bu teşebbüslerde de da enfeksiyon oluşabilir. Oluşmaması için itina gösterilmektedir.
- Kullanılan ilaçlara bağlı yan tesirler ortaya çıkabilir. Birtakım hastalarda hafif allerjik tepkiler görülebilir. Bölgesel, süreksiz kaşıntı tabiatıyla yahut kolay bir ilaç yardımıyla geçer.
- Sinirsel komplikasyonlar: Bölgesel anestezi sonrası süreksiz yahut kalıcı sinirsel hasarlar nadiren de olsa ortaya çıkabilir. (10 000-100 000 de birden az)
- Başarısız blok: Epidural anestezi uygulaması ile ameliyata başlandıktan sonra hastanın ağrı duyması ya da ameliyatın müddetinin hududun uyuşturulması için kullanılan ilacın tesir müddetinden uzun sürmesine bağlı olarak hastanın ameliyatına devam edilebilmesi için anestezi uzmanı hekiminiz uygun gördüğü ek bir uygulama (sedasyon yahut genel anestezi) yapmak zorunda kalabilir.
Was this helpful?
0 / 0
