Pir Sultan Abdal, 16. yüzyılda Anadolu’da yaşamış, Alevi-Bektaşi Türk/Türkmen âşık, sözlü Türkçe ve Âşık halk edebiyatının, Alevi inancının en önemli temsilcilerinden Yedi Ulu Ozan’dan biri, zakir ve dededir.
Hayatı
Pir Sultan Abdal’ın doğum tarihi ve yeri kesin olarak bilinmemektedir. 1480’li yıllarda Sivas’ın Yıldızeli ilçesinin Çırçır bucağına bağlı Banaz köyünde doğduğu tahmin edilmektedir. Babası Hasan Dede, annesi ise Fatma Hatun’dur.
Pir Sultan Abdal, medrese eğitimi almayarak, halk arasında yetişmiş bir âşıktır. Deyişlerinde, Alevi inancının temel ilkelerini, toplumsal adaleti, sevgiyi ve hoşgörüyü savunmuştur.
Pir Sultan Abdal, Osmanlı bürokrasisine karşı tutumuyla da bilinmektedir. Deyişlerinde, padişahı, vezirleri ve diğer devlet görevlilerini eleştirmiştir. Bu nedenle, dönemin yöneticileri tarafından hedef alınmış ve 1547-1551 ya da 1587-1590 yılları arasında Sivas’ta idam edilmiştir.
Eserleri
Pir Sultan Abdal’ın günümüze ulaşan yaklaşık 2000 deyişi bulunmaktadır. Bu deyişleri, Alevi inancının en önemli kaynaklarından biri olarak kabul edilmektedir.
Pir Sultan Abdal’ın deyişlerinde, Alevi inancının temel ilkelerini, toplumsal adaleti, sevgiyi ve hoşgörüyü savunan şu temalar öne çıkar:
- Alevi inancının temel ilkeleri: Pir Sultan Abdal, deyişlerinde Alevi inancının temel ilkelerini, yani Allah’a, Muhammed’e, Ali’ye ve On İki İmam’a inanmayı, Kerbela şehitlerini anmayı, cem ayinini ve semahı savunmuştur.
- Toplumsal adalet: Pir Sultan Abdal, deyişlerinde toplumsal adaleti savunmuş, mazlumların haklarını dile getirmiştir.
- Sevgi ve hoşgörü: Pir Sultan Abdal, deyişlerinde sevgi ve hoşgörüyü savunmuş, tüm insanların kardeşçe yaşaması gerektiğini vurgulamıştır.
Pir Sultan Abdal’ın Önemi
Pir Sultan Abdal, Alevi-Bektaşi inancının en önemli temsilcilerinden biridir. Deyişleri, Alevi inancının temel ilkelerini, toplumsal adaleti, sevgiyi ve hoşgörüyü savunan önemli bir kaynaktır.
Pir Sultan Abdal’ın deyişleri, günümüzde de Alevilerin ve diğer halkların önemli bir kültürel mirasıdır. Bu deyişler, Alevi inancının ve kültürünün yaşatılmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Was this helpful?
1 / 0
