Nöropatik ağrı hasardan yahut oluşan hasarın şiddetinden bağımsız olarak devam edebilir ve hatta haftalar, aylar ve yıllar içinde şiddetlenebilir. Bu durum nosiseptif ağrıdan çok farklıdır zira nosiseptif ağrı, uyaran ortadan kalktıktan sonra süratle düzelir (88).
Periferik Nöropati Nedenleri
Travma / cerrahi / basınca sekonder hasar
Metabolik bozukluklar
Enfeksiyonlar
Kansere bağlı
Toksin yüklenmesi
İatrojenik
İlaç
Alkol ve sigaraya sekonder
Vasküler hastalıklar
Beslenme yetersizlikleri ve düzensizlikleri
Ağır metaller
Bozucu alanlar
Genellikle bu küme ağrı sendromlarının en sık görülenleri diabetik nöropati, postherpetik nevralji ve CRPS olarak sıralanabilir. Nöropatik ağrı ekseriyetle yanma, iğnelenme biçiminde olan ve hastalar tarafından rahatsız edici garip bir his olarak tanım edilir.
a. Hudut sistemi zedelenmeleri sonrasında ortaya çıkan ağrı sendromlarının farkına varılması,
b. Nöropatik ağrı sistemlerinin mümkün tedavi modalitelerinin çalışılabildiği ve araştırılabildiği hayvan modellerinin geliştirilmesi olarak sıralanabilir.
Uyarana karşı oluşan hassaslık artışının hem mühleti hem de amplitüdü abartılı boyutlara ulaşabilir (hiperaljezi).
Diabetik nöropati farklı klinik tablolar formunda karşımıza çıkabilmekte ve fokal nöropatiler, trunkal nöropatiler ya da mikst simetrik distal nöropatiler halinde görülebilmektedir. bilhassa mononöropatinin başka nöropatik ağrı sendromlarından ayırıcı tanısı zorluk göstermektedir. Farklı klinik tablolar ortasında en sık görüleni mikst simetrik distal nöropatiler olup, hastada diabetin varlığı biliniyorsa teşhis açısından en kolay olanıdır (1, 3, 7, 38).
Kronik nöropatik ağrı sendromları ortasında en karmaşık olanı kuşkusuz Kompleks Rejyonel Ağrı Sendromlarıdır (CRPS). Klinik olarak iki kümede incelenen CRPS (I ve II) için birçok araştırma ve klinik yaklaşım olmasına karşın patofizyolojisi, hastalığın seyri ve tedavisi ile ilgili birçok bilinmeyen bulunan ağrı sendromlarının başında gelmektedir. Nöropatik ağrısı ya da CRPS olan hastalarda semptomlar çok çeşitlilik göstermektedir (54).
Nöropatik ağrı teşhisinde kullanılan parametreleri subjektif ve objektif olarak ayırabiliriz. Subjektif değerlendirmede yer alan en değerli faktörler ağrı tipi ve şiddetinin belirlenmesidir. Bu değerlendirmede birçok farklı ağrı skalası önerilmekle bir arada, hangi skala kullanılırsa kullanılsın ayrıntılı ve hakikat bir anamnezin teşhiste çok değerli olduğu unutulmamalıdır (34, 6, 8, 38, 39)
Teşhisin Desteklenmesinde Kullanılan Objektif Testler
1- Pinprik ve dokunma testleri: çok nonspesifik olmasına rağmen, nöropatik ağrı sendromlarında birinci kullanılan testlerdir. Hiperaljezi ve allodininin varlığını göstermek açısından kıymetli olmakla birlikte hasta ile kesin kooperasyon ve hasta eğitimi gerektiği için doğruluk oranları düşüktür. Bu hedefle geliştirilmiş filamanlar olduğu üzere kimi klinisyenler, pamuk, fırça ve iğne üzere daha kolay malzemeler de kullanmaktadırlar. Testi uygulayan kadar kullanılan ekipmanın da kıymet taşıdığı bu testler, tek başlarına çok manalı sonuçlar vermese de başka objektif testlerle birlikte kullanılabilirler.
radyolojik=”””” sans=”””” spesifik=”””” style=”””” testler:=””””>2- Kemik Sintigrafisi: Kemik sintigrafisinin teşhiste yardımcı bir yol olabildiğine yönelik yapılan çalışmalarda çelişkili bulgular vardır.
3- Periferal Kan Akımı: Lazer Doppler Flovmetre ile ölçülen kan akımı, sempatik işlev bozukluğunda erken teşhis sağlamaktadır. Bu metot periferik nöropati ya da CRPS teşhisinde yardımcı olabilir.
4- Kantitatif Duyusal Testler: Vibrasyon, ısı ve soğuk duyularının iletilmesini sağlayan küçük hudut liflerinin işlevlerini test etmektedir. Spesifik olmamakla birlikte ayırıcı teşhiste destekleyici olabilir.
Modern Testler
1- Laser ile uyarılmış potansiyeller (Laser evoked potentials): İnfrared CO2 ve ısı ile uyarılmış potansiyellerin kullanıldığı bu yol, sensoriyel sistemin değerlendirilmesinde çok pahalı sonuçlar vermekle birlikte bilhassa kullanılan sistemlerin değerli olması değerli bir dezavantaj oluşturmaktadır.
2- Deri punch biyopsi: özel boyama metotları aracılığıyla, miyelinsiz ve ince miyelinli periferik hudut liflerinin tetkik edilmesi için kullanılmaktadır.
Nöropatik ağrı sendromlarında daha başarılı bir tedavi uygulamak için birinci kaide, kıymetlendirme ve teşhisin erken yapılmasıdır. Erken yapılmış bir sınıflama ve gerçek yapılmış bir sensoriyel kıymetlendirme, tedavide çok değerli rol oynamaktadır.
Nöropatik ağrısı olan hastalarda tedavinin gayesi, spesifik belirti ve semptomlara karşı olmalıdır. Tedavi yaklaşımı ağrının hafifletilmesi ve ömür kalitesinin yükseltilmesidir.
Genel olarak trisiklik antidepresanlar ve bilhassa Amitriptilin birinci seçilen casus olmakta, bu ilaca cevap alınamadığı takdirde antikonvülzanlar kullanılmaktadır (54).
Opioidlerin nöropatik ağrıda kullanımları ile ilgili tartışmalar sürmektedir. Kimi klinisyenler nöropatik ağrının opioidlere dirençli ağrılar olduğunu sav ederken, başka bir küme tesirli olduklarını lakin doz ayarlamasının yanlışsız yapılması ve gerekirse yüksek dozlara çıkılması gerektiğini bildirmektedirler. Opioid casuslar içerisinde elbet en tesirli olanı, zayıf bir sentetik casus olan Tramadol Hidroklorid olup serotonerjik düzenekler üzerinden tesir gösterdiğinin ortaya konmasından sonra yapılan çalışmalarda başarılı sonuçlar bildirilmiştir (92).
Son yıllarda nöropatik ağrı tedavisinde yer alan kıymetli bir seçenek de gabapentin olmuş ve başlangıçta düşünüldüğü üzere GABA üzerinden tesir etmediği ortaya konduğu halde, bilinmeyen bir sistem ile nöropatik ağrıda tesirli olmaktadır. Gabapentinin, gerek terapötik aralığının çok geniş olması, gerekse yan tesirlerinin başka casuslara nazaran azlığı, klinik kullanımını artırmaktadır. Proteinlere bağlanmaması, metabolize edilmemesi, karaciğer enzimlerini indüklememesi ve inhibe etmemesi nedeniyle başka ilaçlarla etkileşime girmemesi de kullanımını artırmıştır. (36)
II. Nöralterapi ile Nöropatik Ağrıya Yaklaşım:
II.I. Nöralterapi'nin Uygulama Şartları:
Uygulama yapılması gerekli midir?
Tanı ve hastalığı ortaya çıkaran neden yeteri kadar sorgulandı mı?
II.II. Nöralterapi'de Patofizyoloji'nin kıymeti ve Temel Husus Kavramı
Bilindiği üzere organizmadaki bütün hücreler sıkı bir birliktelik gösterir ve sempatik hudut sonlanmalarıyla düzenlenirler. Hasebiyle hücre ve hücre duvarı işlevlerinin büyük çoğunluğu, bu lifler tarafından organize edilir.
Nöralterapi Akademisi klinik müşahedelere dayanarak bunu yıllar evvel ortaya koymuş olsa da, bu araştırma demir perdenin kalkmasıyla ulaşılabilir hale gelmiştir (Magdeburg üniversitesi, Almanya).
Eğer organizma bunu başaramazsa sempatik hudut sistemi devamlı olarak etkilenecek ve kronik bir karşılık verecektir. Rickers bu teorisini canlı hayvan deneyleriyle de ispatlamıştır.
Temel Unsur olarak isimlendirilen bu yapı, filogenetik olarak hudut ve hormon sisteminden daha evvel oluşmuştur.
Temel unsur, matriks olarak da isimlendirilmektedir. Böbrekler, akciğerler, karaciğer ve deri üzere detoksifiye edici organların çok yük altında k
Was this helpful?
0 / 0
