Ligament, tendon ve eklem üzere bağ dokusu elemanlarının hasarlandığı durumlarda proliferan solüsyon enjeksiyonu ile yara güzelleşme düzeneklerinin uyarılması, bu yolla dokuların tamir edilmesi ve yine şekillendirilmesi süreci proloterapi olarak isimlendirilir.
Proloterapi doğal yoldan güzelleşmeyi sağlayan bir tedavi tekniğidir. Ağrılı durumlara yol açan doku hasarlanmaları proloterapi sayesinde kalıcı olarak tedavi edilebilirler.
Travma sonrası oluşan tendon ve ligament problemlerinin güzelleşmesinin kâfi olmayıp kronik ağrıya neden olan durumlar proloterapinin en başarılı olduğu hadiselerdir.
Proloterapide gaye bu hasarlı eklem, tendon ve ligamentlerin proliferan solüsyonlarla uyarılarak yenilenmesini ve tekrar şekillenmesini sağlamaktır, böylece ayak ve ayak bileği bölgesinde dejenerasyon sebebi ortadan kalkacağından ağrı da geçecektir.
Günümüzde ayak ve ayak bileğinde ağrıya yol açan nedenlerin çoğunluğu bu bölgede yer alan eklem, tendon ve ligamentlerin hasarlanmasındandır. Hasar meydana gedikten sonra tedavi edilmezse kronik enflamasyon oluşur. 4-6 hafta sonra artık dejenerasyona bağlı kronik ağrı oluşumu başlar.
Ayak ve ayak bileğinde ağrıya neden olan en sık nedenler; ayak bileği ve ayak eklemlerindeki artrit, talonavicular nekroz, aşil tendinozisi, haglund hastalığı, halluks valgus deformitesi, topuk dikeni(plantar fasciitis), edinsel düz tabanlık, morton nörinoma, hiperelastisite sendromuna bağlı tekrarlayan ayak bileği burkulmaları.
Aşil Tendinozisi, Haglund hastalığı ve parsiyel tendon rüptürü
İp atlama, uzun ara koşuları ya da tenis üzere aktivitelerle oluşan tekrarlı travmalara maruz kalınmasıyla oluşan mikrotravmalar aşil tendonunda progresif tendon dejenerasyonuna neden olur. Mikrotravma ya da parsiyel yırtıklar tendonun ortasına lokalize, keskin ve süreksiz ağrı epizodlarına neden olur. Tendinozisin ilerlemesiyle azalan elastisite ve hareket kabiliyeti aksamaya neden olur. Tam kat rüptür olmadıkça nizamlı aralıklarla yapılacak proloterapi tedavisi tendinozisi, tetik noktayı ve parsiyel rüptürü güzelleştirmede konvansiyonel fizik tedavi uygulamalarına kıyasla daha süratli ve uzun vadeli sonuçlar verir.
Ayak Bileğinde ve parmaklarda Artrit
Artrit sistemik bir sebep yahut kristaloid birikimi dışında tekrarlayan travma, çok aktivite, ya da beslenme bozukluklarına bağlı olabilir. Ağrının vakti, hareketle bağı ve hissedildiği bölge değerlidir. Nizamlı periyodlarla yapılan proloterapi tedavisine ilaveten fizik tedavi uygulamaları, hiperbarik oksijen tedavisi, ozon tedavisi üzere sistemler destekleyici olarak uygulanabilir.
Halluks Valgus Deformitesi
Ayak 1inci parmakta tarak kemiği ile parmak ortasındaki eklem bölgesinde oluşan deformiteye bağlı olarak ağrı ve form bozukluğu meydana gelir. Sivri burunlu ve dar ayakkabı giyen bayanlarda daha sıklıkla görülür. Sistemli aralıklarla yapılacak proloterapi tedavisine ilaveten eklem üzerinde gerilim yaratan faktörler ortadan kaldırılmalıdır. Burada parmak ortası silikon, gece takılan makaralar parmağı gerçek duruma alarak etraf dokunun rahatlatılması ile ağrıyı azaltabilir, bireye özel yapılmış tabanlıklar kullanılabilir.
Topuk Dikeni (Plantar Fasciitis) ve Edinsel Düz Tabanlık
Topuk Dikeni (Plantar Fasciitis), topuk yahut ayak tabanının (plantar yüz) fazla kullanılmasından kaynaklanan bir incinmedir. Bayanlarda, kilosu olağanın üzerinde olan insanlarda, yürümeyi yahut ayakta sert tabanda kalmayı gerektiren bir işte çalışanlarda, topuk dikeni oluşma ihtimali daha fazladır. Şayet topuk dikeni rahatsızlığı tedavi edilmezse, kronik bir duruma dönüşebilir ve kişinin yürüyüş halini değiştireceği için vakitle ayak, diz, kalça ve sırt sorunlarına yol açabilir.
Edinsel Düz Tabanlık’da ayak kubbesini destekleyen ve ayak kavsini oluşturan tibialis posterior tendonunun yetersizliği kelam mevzusudur. Bu hastalarda tablo yavaş yavaş oluşur, hastanın şikayetleri yıllar içerisinde giderek artar. Hastalar evvel ayak iç kavisinin kaybolduğunun farkına varır, daha sonra yürüme aralıklarında azalma meydana gelir. İlerleyen vakitle ayakta şişme, çeşitli kemik deformiteleri, ayak bileğinde ağrı üzere problemler tabloya eklenir.
Her iki hastalığın tedavisinde tertipli periyodlarla yapılan proloterapi tedavisine ilaveten erken devirlerde ayakkabı modifikasyonu, özel tabanlık, gözetici bileklikler kullanılabilir. Fizik tedavi ve rehabilitasyon programları tedaviye eklenebilir.
Ayak Bileği Burkulması
Ayak bileği burkulmasında olağan kurallarda ayak bileğinin iç ve dış yanında ayağı dengelemekle misyonlu olan bağ yapıları ziyan görürler. Ayak bileği burkulmalarının % 90 ı ayak bileğinin dışa gerçek dönmesi ve zorlanması ile oluşur. Ayak bileği dış yanında bulunan bağ kompleksi bu zorlanma sonucunda hasar görür, ayak bileğinde şişlik, ağrı, hareket kısıtlılığı gelişir.
Ayak bileği burkulmalarının % 10′unda instabilite – tekrarlayan ayak bileği burkulmaları- şikayeti gelişebilir. Ayak bileği birinci burkulduğunda meydana gelen hasar sonucunda ayak bileği dış yan bağları ziyan görür. Ayak bileği instabilitesi birden fazla bağ yaralanması sonrasında, birinci burkulmanın tedavisinin yetersiz olması sonucunda ya da proprioception (ayağın yeri algılama yeteneği) bozukluklarında oluşabilir.
Genetik olarak bedendeki bağların çok elastik olması nedeniyle gelişen ayak bileği burkulmalarında (Hiperelastisite sendromu)nda ekseriyetle sorun iki taraflıdır. Hastanın özgeçmişinde burkulmaların oluşmasında özel bir travma yoktur. Hasta yolda yürürken dahi ayak bileği kolay kolay burkulabilir. Gerçek ayak bileği instabilitesinde sorun çoklukla tek taraflıdır. Olayın başlangıcında travma (genellikle spor yaralanmaları) vardır. Burkulmalar çoklukla spor esnasında tekrarlar ve oluşur.
Ayak bileği burkulmalarının tedavisinde akut yaralanma devrinin geçmesi beklenir. 2-3 haftalık istirahat devrinden sonra proloterapi tedavisiyle bir arada fizik tedavi (önceleri friksiyon ve germe, ilerleyen seanslarla birlikte güçlendirme egzersizleri) uygulamaları yapılabilir.
Proloterapi tedavisinin prensipleri:
Ön tedavi: Enflamasyon (iltihap) karşılığını denetim etmek hedefiyle ağrının ve kas spazmının azaltılması (Korunma, istirahat).
Kesin tedavi: Tamir fazı ve tekrar şekillendirme müddetince tam düzgünleşme sağlanıncaya kadar proloterapi ve germe-güçlendirme egsersizleri programları ile kombine edilerek uygulanması.
Proloterapi tedavisi şahsa özel düzenlenen, 15-30 günlük periyodlarla uygulanan bir enjeksiyon yoludur. Enjekte edilen sıvı kimyasal bir unsur, ilaç ya da steroid (kortizon vs) değildir; ağırlaştırılmış dextroz ve seyreltilmiş lokal anestezik kombinasyonu kullanılır. Doğal yoldan dokunun özgün haliyle tekrar oluşturulması sağlanır. Proloterapi usulünün en dikkat cazibeli istikametlerinden biri ise tedavi mühletince fizikî bir kısıtlama yapılmaması, istirahat gerektirmemesidir. Hatta tersine germe ve güçlendirme idmanları ile eklem hareket açıklığını geliştirmeye yönelik hareketler proloterapi tedavisinin tamamlayıcısı olarak hastalara uygulatılır.
Geleneksel yaklaşımdan farklı olarak bizim uygulamamızda soğuk uygulama, yüksekte tutma, kompres uygulama, non-steroid ağrı kesici kullanımı ve steroid enjeksiyonlarının yeri yoktur.
Was this helpful?
0 / 0
