“Bir ağrı kesici alayım da başımın ağrısı geçsin”
“Bu ilacın tadı berbat, ben iğne olayım”
“Komşuda fazla ağrı kesici var mı sanki?”
“Ağrımın şiddeti biraz daha artsın da hapı o denli alayım”
Ağrı sorunu yaşayan kimselerden sıkça duymaya alıştığımız ve birinci bakışta sıradan üzere algılanan bu cümleler aslında büyük bir yanılgıya işaret ediyor. Ağrı kesicilerin bilinçsiz kullanımı ağrıyı dindirmediği üzere ruhsal manada tesir etmekten öteye gidemiyor.
Ağrı kesiciler en fazla tüketilen ilaç kümelerinin başında geliyor
Kimi vakit sıradan bir diş ağrısı için kimi vakitse uzun müddettir devam eden kronik ağrılarımız için çok eski yıllardan beri pek çok ağrı kesici ilaç alıyoruz. Bu ilaçların kullanımı birden fazla defa doktor denetimi olmadan kulaktan dolma bilgilerle eczaneden ilaç almak ya da mevzu komşunun artmış ilaçlarını kullanmak formunda gerçekleşiyor. Lakin son yıllarda tıbbın süratli gelişimi ile birlikte ağrı kesiciler konusunda birçok klasik bilgi geride bırakılmış durumda.
Bugün edindiğimiz bilgi birikiminin ve tecrübelerin ışığında yeni görüşlere ve yeni bir anlayışa sahip durumdayız. Bu doğrultuda Dünya Sıhhat Örgütü tarafından ağrı kesici ilaç kulanımı ile ilgili çeşitli prensipler geliştirilmiştir.
Bu prensiplerin hedefi, tüm dünyada ağrı kesici ilaç kullanımını makul standartlara bağlamak ve ağrı hastalarının tesirli ve kâfi ağrı tedavisine kavuşmalarını sağlarken ilaçların yan tesirlerine maruz kalmalarını önlemektir.
Ağrı kesici ilaç kullanım unsurları:
Ağrı kesici kullanımında öncelikli olarak tercih edilmesi gereken yol ağız yoludur
Ağızdan ilaç kullanmak en ağrısız ve zahmetsiz yoldur. Bu nedenle mümkünse ağız yolundan kullanılan tablet ya da kapsüllerle ağrının kesilmesi yoluna gidilmelidir. Meğer bilhassa bizim toplumumuzda ağız yolundan kullanılan ilaçlar küçümsenmekte ve halk ortasında kısaca “iğne” olarak tabir edilen kas içi ya da damar içi ilaçların daha tesirli olduğu inancı yer almaktadır.
Bu nedenle yanlış bir inanış olarak “iğne yazan doktor iyi doktordur” kanaati yaygındır. Bugün ağızdan kullanılan pek çok ağrı kesici kas içi ya da damar içi kullanılan ilaçlardan çok daha tesirlidir. Ağız yolu dışındaki ilaç uygulama yolları ise yutma zorluğu, kusma üzere ağızdan ilaç alımını engelleyen durumlar varsa kullanılır.
Ağrı kesici ilaç seçimi bir basamak sistemi içinde olmalıdır
Ağrı kesici ilaçlar tesir güçlerine nazaran 3 kümeye ayrılır. Hastanın bu basamakların hangisinden başlayacağına ağrının şiddetine nazaran karar verilir. Tedaviye başlandıktan sonra da hasta tabibi tarafından uygun aralıklarla yine değerlendirilmeli ve ilaçların tesirleri, yan tesirleri göz önüne alınarak ayarlamalar yapılmalıdır.
İlacın dozu şahsa nazaran değişir
Ağrı, Dünya Sıhhat Örgütü tarafından “kişiye has beğenilen olmayan bir duyu” halinde tanımlanır. Ağrının bu bireye mahsus olması durumu tedavisinin de bireye has olması zorunluluğunu doğurur. Bu nedenle her ağrı kesici için önerilen dozlar var olsa da bu dozlar kesin değildir. Ağrılı hasta tabibi tarafından tertipli aralıklarla kıymetlendirilerek faal doz şahsa nazaran belirlenmelidir.
Ağrı kesiciler ağrı geldikçe almak biçiminde kullanılmamalı, nizamlı aralıklarla alınmalıdır.
Ağrı kesici ilaçların ağrı ortaya çıktığında kullanılması sık yapılan yanlışlardan biridir. Meğer bilhassa kronik ağrılarda bu nizam uygunsuzdur. Kronik ağrı hastaları o anda ağrının varlığına ya da yokluğuna aldırış etmeksizin sistemli aralıklarla ilaçlarını kullanmalıdır. Bu halde ilacın kan seviyesinin dalgalanma göstermesinin önüne geçilmiş olur ve tedavinin aktifliği artırılır. İlacın tertipli kullanılmasını ve kan seviyesinin sabit kalmasını önleyen bir öteki kusur ise öğünlere nazaran ilaç kullanmaktır.
Ağrı kesici ilaçlar sabah-öğlen-akşam üzere öğünlere bağımlı kalınarak kullanılmamalıdır.
Çünkü öğün ortaları eşit değildir. Bunun yerine günlük ilaç dozuna nazaran muhakkak saat aralıklarıyla ilaç kullanmak hakikat olur. Ağrı kesiciler bu prensiplere uyularak kullanıldıklarında tüm kronik ağrıların yüzde85’inde tesirli ve kâfi olabilmektedirler.
Was this helpful?
0 / 0
